Trong bối cảnh các cuộc tấn công mạng ngày càng gia tăng và các thủ đoạn lừa đảo trở nên tinh vi hơn, việc bảo vệ tài khoản trực tuyến trở thành một ưu tiên hàng đầu. Phương thức xác thực cơ bản nhất - Xác thực một yếu tố (SFA) - chỉ sử dụng mật khẩu đã không còn đủ mạnh để chống lại các mối đe dọa hiện nay. Vì lý do đó, các phương pháp xác thực hai yếu tố (2FA) và xác thực đa yếu tố (MFA) đã ra đời để nâng cao mức độ bảo mật và giảm thiểu rủi ro từ các cuộc tấn công mạng.
2FA là gì?
2FA (Two-Factor Authentication) được hiểu là xác thực hai yếu tố, đây là phương pháp bảo mật yêu cầu người dùng đưa ra hai yếu tố xác thực để xác minh danh tính cho thông tin đăng nhập hoặc giao dịch khác. Điều này giúp tăng cường bảo mật hơn so với việc chỉ sử dụng mật khẩu.
2 bước xác thực bao gồm:
Bước 1: Nhập mật khẩu
Bước 2: Nhập mã 2FA code (thường là mã thông báo bảo mật qua địa chỉ email, số điện thoại; hoặc yếu tố sinh trắc học dấu vân tay hoặc quét khuôn mặt)
Các loại 2FA phổ biến nhất:
Ứng dụng xác thực/ Token phần mềm cho 2FA: tạo mã OTP (One-Time Password) sử dụng một lần và thường hết hạn sau 30 giây.
Ví dụ: Google Authenticator, Microsoft Authenticator, Authy,…
Thông báo đẩy cho 2FA: xuất hiện trên thiết bị di động sau khi người dùng nhập mật khẩu, yêu cầu người dùng xác nhận (chấp nhận hoặc từ chối) việc đăng nhập bằng cách bấm vào thông báo.
Ví dụ: Microsoft Authenticator, Duo Mobile,...
Khóa bảo mật/ Token phần cứng cho 2FA: là các thiết bị phần cứng nhỏ, thường kết nối qua USB, NFC, hoặc Bluetooth.
Ví dụ: YubiKey, Google Titan Security Key, Feitian Security Key,…
Sinh trắc học: xác thực sinh trắc học bao gồm nhận dạng vân tay, nhận dạng khuôn mặt, và nhận dạng giọng nói.
Ví dụ: Các thiết bị di động và máy tính tích hợp sẵn các cảm biến sinh trắc học
Recovery codes: là mã tạo đầu tiên khi thiết lập tài khoản bao gồm một số thông tin như câu hỏi bảo mật hoặc mã pin.
Ví dụ: Google Backup Codes, GitHub, Facebook,…
MFA là gì?
MFA (Multi-factor Authentication) được hiểu là xác thực đa yếu tố, là phương pháp bảo mật yêu cầu nhiều phương thức xác thực để xác minh danh tính người dùng cho thông tin đăng nhập hoặc giao dịch khác.
Xác thực MFA yêu cầu hai hay nhiều thông tin độc lập:
Những gì người dùng biết: câu hỏi xác minh, mật khẩu
Những gì người dùng có: mã OTP được gửi trên điện thoại hoặc email, USB, smartcard, khóa bảo mật, mã thông báo
Những gì thuộc về duy nhất người dùng (sinh trắc học): nhận dạng khuôn mặt, giọng nói, vân tay,…
Một số MFA phổ biến:
Quẹt thẻ và nhập mã PIN
Đăng nhập trang web với mật khẩu và OTP được gửi đến email hoặc điện thoại di động để hoàn tất quá trình đăng nhập
Tải xuống VPN và sử dụng chứng chỉ số học kỹ thuật để đăng nhập
Quét thẻ, vân tay và câu hỏi bảo mật
Sử dụng USB để tạo mã khóa và đăng nhập vào ứng dụng VPN
Kết luận
Tăng cường các giải pháp bảo mật, xác thực là điều cần thiết đối với mỗi cá nhân và doanh nghiệp khi sử dụng mạng. Mỗi giải pháp xác thực đều có những đặc điểm tối ưu và những mặt hạn chế nhất định. Vì vậy, hãy cân nhắc lựa chọn những giải pháp phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng của người dùng.